علی جنتی , وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی طی حکمی حجت الله ایوبی را به سمت معاون وزیر و رئیس سازمان سینمائی و سمعی و بصری منصوب کرد.

یک بررسی اجمالی بر عملکرد جواد شمقدری

علی جنتی , وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی طی حکمی حجت الله ایوبی را به سمت معاون وزیر و رئیس سازمان سینمائی و سمعی و بصری منصوب کرد. به این ترتیب دوران چهار ساله معاونت سینمایی جواد شمقدری که جنجالی ترین معاون سینمایی تاریخ سینمای ایران بود به پایان رسید.

دوران معاونت سینمایی شمقدری با رویدادهای مختلفی همراه بود که شاید بتوان مهمترین آن را انحلال «خانه سینمای ایران» (که پس از نادرست قلمداد شدن این حکم در دیوان عدالت اداری، از سوی وزارت ارشاد به «تعطیلی دائم» تغییر یافت) دانست.

تأسیس سازمان سینمایی، ایجاد محدودیت در ارائه فیلم های ایرانی به جشنواره های جهانی (طبق اعلام معاونت سینمایی به منظور پرهیز از سیاه نمایی)، و تلاش برای ارائه کمک‌های مالی ویژه برای حل مشکلات معیشتی قشر کم‌درآمد سینما از جمله اقدامات دوران معاونت سینمایی شمقدری بودند که با دیدگاه های مختلف به شکل های مختلفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

در دوران معاونت او برای نخستین بار در سینمای ایران، فیلمی که دارای پروانه ساخت بود در وسط فیلمبرداری توقیف گردید (جدایی نادر از سیمین). و اگرچه این توقیف بیش از چند روز به طول نیانجامید اما تأثیرات منفی غیرقابل انکاری بر نگرش کلی نسبت به شمقدری گذاشت.

با این همه شمقدری از نخستین تا واپسین روز مدیریت اش بر سینمای ایران آدمی اگرچه عبوس و نامطبوع اما سرراست و شفاف باقی ماند. او هرگز کلک نزد، ریاکاری نکرد، و تلاش نکرد دودوزه بازی کند.

منتقدان او معمولاً بزرگترین اشتباه دوران مدیریت او را تعطیلی «خانه سینمای ایران» می دانند. رویدادی که هرگز نتوانست به شکل واقعی «خانه سینما» را تعطیل کند. و بیش از آنکه به انحلال یا تعطیلی این نهاد صنفی منجر شود، تیرهای اتهام و بدبینی را به سوی خود شمقدری روانه کرد. از همین رو یکی از بزرگترین اشتباهات شمقدری همواره تحت الشعاع انحلال «خانه سینما» قرار گرفت و آن راه اندازی پروژه های چند میلیاردی برای ساختن فیلم هایی که عموماً ناموفق و توخالی بودند تحت عنوان «فیلم فاخر» بود.

پروژه «فیلم فاخر» که ظاهراً شمقدری چنان به آن اعتقاد داشت که در واپسین نامه اش برای وزیر جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی علی جنتی از آن به عنوان یکی از دستاوردهایش یاد کرد، باعث شد میلیاردها تومان پول و سرمایه کشور صرف پروژه هایی که عموماً توخالی، نامربوط، و ناکارآمد بودند بشود.

یکی از حیرت آورترین نکته ها در مورد شمقدری این بود که او اگرچه عملاً دست راستی ترین و تندروترین معاونت سینمایی تاریخ سینمای ایران بود، اما در نوروز 1391 به خاطر اکران فیلم های خصوصی و گشت ارشاد از سوی جناح راست متهم به تسامح و تساهل گردید! شاید این اتهام خیلی هم بی راه نبود. چراکه عدم یکدستی در خط مشی ادارات تابع او باعث می شد از سویی فیلمی مثل خیابان های آرام کمال تبریزی در محاق بماند، و از سوی دیگر فیلمی مانند من مادر هستم فریدون جیرانی اکران موفقی داشته باشد!

متأسفانه شمقدری با وجود حسن نیتی که داشت، هرگز از فیلمسازان یا فیلم های مستقل حمایت نکرد. هنگامی که بدرود بغداد در نخستین سال مدیریت او به جشنواره فجر ارائه شد، ترکیب مبهم داوران یا مدیران مؤثر در بیست و هشتمین جشنواره فیلم فجر، نه تنها به آن جایزه ای شایسته ندادند، بلکه حتی اکران مناسبی در سالن رسانه ها هم از فیلم دریغ کردند، و اگر نبود حمایت منتقدان و رسانه ها از این فیلم، شمقدری و مدیران زیرمجموعه اش هرگز به منزلت فیلم پی نمی بردند تا آن را به آکادمی اسکار بفرستند.

شاید اگر در واپسین ماه های مدیریت شمقدری، ماجرای اختلاس میلیاردی در سازمان سینمایی پیش نمی آمد، شمقدری با سرسختی هرچه بیشتر به مسیرش ادامه می داد، چراکه حتی ستیز نهادهای بزرگی مثل حوزه هنری و شهرداری تهران با خط مشی او، نتوانست از سرسختی شمقدری بکاهد. اما هنگامی که ماجرای اختلاس میلیاردی علنی شد و از سوی دیگر یکی از مدیرکل های ادارات تابعه شمقدری به دلیل مشکلات خصوصی روانه زندان گردید و شمقدری ناچار به عزل او شد، به نظر رسید تا حد قابل توجهی از نیروی او کاسته شده است.

*****

امروز حجت الله ایوبی جانشین شمقدری شد. ایوبی از سال ۱۳۸۸ رئیس موسسه فرهنگی سازمان اکو بوده است. او دارای مدارک کارشناسی ارشد و دکترای علوم سیاسی از دانشگاه لیون ۲ و نیز مدرک کارشناسی ارشد معارف اسلامی و علوم سیاسی از دانشگاه امام صادق است.

ایوبی سمت‌هایی چون مدیرکل آموزش دانشگاه امام صادق (ع)، مدیر کل پژوهش های سیاسی سازمان صدا و سیما، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در فرانسه، معاونت اجتماعی وزارت کشور و معاونت فرهنگی و اجتماعی سازمان بازرسی کل کشور را در کارنامه خود دارد... و این قاعدتاً آغاز یک دوران جدید است. دورانی که آرزو می کنیم به فرجامی نیک منجر شود.