فرش قرمز هفتاد‌و‌دومین دوره جشنواره فیلم ونیز در حالی قدمگاه چهره‌های سر‌شناس سینما از سراسر جهان خواهد بود که ۲۰ فیلم برای کسب جایزه اصلی جشنواره (شیر طلا) رقابت خود را آغاز می‌کنند و سینمای ایران با فیلم «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» ساخته وحید جلیلوند در این رویداد حضور دارد. جشنواره فیلم ونیز که اولین دوره آن از ۶ تا ۲۱ اوت سال ۱۹۳۲ برگزار شد و هم‌اکنون به‌عنوان قدیمی‌ترین رویداد سینمایی جهان و یکی از سه جشنواره معتبر در کنار کن و برلین شناخته‌ می‌شود، امسال شاهد برگزاری هفتادودومین دوره خود خواهد بود که در زیر نگاهی خواهیم داشت به مهم‌ترین رویدادهای این دوره از این جشنواره سینمایی.

● پوسترهای دنباله‌دار ونیز

پوستر هفتادودومین جشنواره فیلم «ونیز» با ادای احترام به سینمای هنری و تصاویری از «ژان پیر لئو» بازیگر فیلم «چهارصد ضربه» و «ناتاشا کینسکی» بازیگر معروف آلمانی برای چهارمین سال پیاپی توسط «سیمونه ماسی» طراحی شده است و همچون چند دوره اخیر از زاویه دید تمثیلی و روایی برای خلق آن استفاده شده است. سال گذشته نیز پوستر جشنواره فیلم ونیز به تصویری از فیلم «چهارصد ضربه» ساخته «فرانسوا تروفو» اختصاص یافته بود و در دو سال پیش از آن نیز با الهام از فیلم «ابدیت و یک روز» ساخته «تئو آنجلوپولوس» و «و کشتی به راهش ادامه می‌دهد» از «فدریکو فلینی» طراحی شده بود. «ماسی» معتقد است این چهار پوستر از سال ۲۰۱۲ تاکنون و با الهام از چهار فیلم مختلف ساخته شده است، در کنار هم داستانی را روایت می‌کند و از شرکت‌کنندگان در این رویداد سینمایی درخواست کرده تا این داستان را کشف کنند.

● افتتاح ونیز با «اورست»

فیلم «اورست» به کارگرانی «بالتازار کورماکور» که براساس داستان واقعی صعود دو گروه رقیب به بام جهان در سال ۱۹۹۶ ساخته شده، امسال در افتتاحیه ونیز به روی پرده خواهد رفت. در چند سال اخیر فیلم افتتاحیه جشنواره ونیز جایگاه بسیار مناسبی در فصل جوایز سینمایی کسب کرده، به‌طوری‌که سال گذشته فیلم «مرد پرنده» ساخته «آلخاندرو گونزالس ایناریتو» پس از نمایش در ونیز موفق به کسب جوایز سینمایی متعددی از جمله اسکار بهترین فیلم شد و «جاذبه»، فیلم افتتاحیه ۲۰۱۳ نیز در‌‌نهایت اسکار بهترین کارگردانی را به‌دست آورد و در گیشه به فروش فوق‌العاده بیش از یک میلیارد دلار دست یافت. فیلم «اورست» دهمین ساخته بلند سینمایی ««بالتازار کورماکور»، کارگردان ایسلندی است که به زبان انگلیسی و به‌صورت سه‌بعدی ساخته شده و در آن «جک جیلنهال» و «جیسون کلارک» در نقش دو رهبر گروه کوهنوردی رقیب ایفای نقش کرده‌اند که در جریان صعود به قله اورست دچار طوفان سهمگینی می‌شوند.

● رقابت ۲۰ فیلم برای جایزه اصلی جشنواره

فیلم‌هایی از کشورهایی چون آمریکا، ایتالیا، استرالیا، فرانسه، لهستان، چین و همچنین چند محصول مشترک بین‌المللی، آثاری هستند که تلاش می‌کنند جایزه اول و معتبر جشنواره یعنی شیر طلا را تصاحب کنند. سینمای آمریکا با سه فیلم (و همچنین مشارکت در ساخت دو فیلم) حضور پررنگی در میان فیلم‌های بخش رقابتی دارد اما از حالا نمی‌توان گفت کدام‌یک از ۲۰ فیلم شانس بیشتری دارا هستند. در بخش غیررقابتی جشنواره فیلم ونیز ۲۰۱۵ نیز ۱۵ فیلم روی پرده خواهند رفت که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به «حجم سیاه» ساخته «اسکات کوپر» و همچنین «اورست» ساخته «بالتازار کورماکور» (فیلم افتتاحیه) اشاره کرد. فیلم کوتاه «تست بازیگری» به کارگردانی «مارتین اسکورسیزی» با بازی «دنیرو»، «دی کاپریو» و «برد پیت» نیز که قرار بود یکی از آثار بخش غیررقابتی باشد، به‌دلیل مشکلان فنی نتوانست خود را به جشنواره برساند. همچنین فیلم «آقای شش» ساخته «هو گوان» از چین یکی دیگر از فیلم‌های بخش غیررقابتی است که به‌عنوان فیلم اختتامیه جشنواره ونیز انتخاب شده است.

● کارگردان «جاذبه» در راس هیئت داوران

«آلفونسو کوارون» کارگردان برنده اسکار مکزیکی که سال گذشته با فیلم «جاذبه» جشنواره ونیز را افتتاح کرد و در‌‌نهایت در جوایز اسکار هفت جایزه از جمله جایز بهترین کارگردانی را از آن خود کرد بر مسند ریاست هیئت داوران بخش رقابتی ونیز خواهد نشست. «کوارون» در در سال ۲۰۰۱ برای فیلم «مامان تو هم» نامزد شیر طلایی ونیز شد و جایزه بهترین فیلمنامه را از این جشنواره گرفت و یک بار دیگر نیز برای فیلم «فرزندان بشر» نامزد این جایزه معتبر سینمایی بوده است. «نوری بیلگه جیلان»، کارگردان صاحب‌نام ترکیه برنده نخل طلا و «پاول پالیکوفسکی»، کارگردان لهستانی فیلم برنده اسکار «ایدا» در کنار «الیزابت بنکس»، «فرانچسکو مونزی»، «دایان کروگر»، «هو شائو شین»، «لین رمزی» و «امانوئل کاریر»، دیگر اعضای هیئت داوران هفتادودومین دوره از قدیمی‌ترین رویداد سینمایی جهان را تشکیل می‌دهند.

● سینمای ایران در ونیز

فیلم «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» ساخته وحید جلیلوند به‌عنوان تنها نماینده سینمای ایران در جشنواره‌ی «ونیز» در بخش افق‌های این رویداد سینمایی حضور خواهد داشت. این فیلم که اولین ساخته جلیلوند است برای اولین‌بار در سی‌وسومین جشنواره فیلم فجر به روی پرده رفت و با بازخوردهای مناسبی از سوی منتقدین و مخاطبان روبه‌رو شد و در بخش نگاه نو جایزه بهترین فیلم و کارگردانی را گرفت. در این فیلم بازیگرانی چون نیکی کریمی، امیر آقایی، شاهرخ فروتنیان، برزو ارجمند، وحید جلیلوند و آفرین عبیسی ایفای نقش کردند و داستان آن درباره یک آگهی غیرمتعارف در بخش نیازمندی‌های روزنامه همشهری است که جمعیت کثیری را در روز مشخصی به خیابان می‌کشد. سال گذشته سینمای ایران با فیلم «قصه‌ها» ساخته رخشان بنی‌اعتماد در بخش اصلی ونیز نماینده داشت و شیر نقره‌ای بهترین فیلمنامه را نیز کسب کرد. فیلم «ملبورن» ساخته نیما جاویدی نیز سال گذشته در مراسم افتتاحیه بخش غیررقابتی هفته منتقدین به روی پرده رفت.

● نمایش فیلم گمشده «اورسن ولز»

جشنواره ونیز امسال نمایش فیلم گمشده‌ی «تاجر ونیزی» محصول ۱۹۶۹ و همچنین نسخه کامل و ایتالیایی فیلم «اُتلو» به کارگردانی «اورسن ولز» را به بهانه جشن یکصد سالگی این کارگردان بزرگ تاریخ سینما در برنامه دارد. در سال ۱۹۸۲، «اورسن ولز» اعلام کرد که نگاتیوهای فیلم «تاجر ونیزی» به سرقت رفته و تنها بخش‌هایی از آن در چند آرشیو موجود است، اما اخیراً با کشف فیلمنامه اصلی این اثر و یادداشت‌های مربوط به آن، فیلم «تاجر ونیزی» مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت. فیلم «اُتلو»‌‌ همان فیلمی است که قرار بود در سال ۱۹۵۱ در جشنواره فیلم ونیز به روی پرده برود، اما «اورسن ولز» در اقدامی جنجال‌برانگیز این فیلم را در نشست مطبوعاتی جشنواره از فهرست فیلم‌ها بیرون کشید تا نسخه کوتاه‌شده و انگلیسی آن را سال بعد در جشنواره کن به نمایش بگذارد و در‌‌نهایت جایزه بزرگ جشنواره را از آن خود کرد. هر دو فیلم به‌عنوان بخشی از مراسم پیش افتتاحیه جشنواره به نمایش گذاشته خواهند شد.

● بزرگان تاریخ سینما میهمان بخش کلاسیک

نسخه بازسازی شده فیلم‌های کلاسیک سینمای جهان از کارگردانانی چون «فدریکو فلینی»، «پیر پائولو پازولینی»، «آکیرا کوراساوا» و «کلود شابرول»، بخشی از ۲۱ فیلم حاضر در بخش کلاسیک جشنواره‌ی «ونیز» خواهند بود. از مهم‌ترین فیلم‌هایی که نسخه بازسازی شده آن‌ها در بخش کلاسیک جشنواره ونیز به روی پرده خواهد رفت، می‌توان به «ریش قرمز» ساخته «آکیرا کوراساوا»، «آمارکورد» به کارگردانی «فدریکو فلینی» کارگردان نامدار ایتالیایی، «بازگشت تلخ» از «کلود شابرول»، «لئون‌مورن کشیش» از «ژان پیر ملویل» و همچنین فیلم «سالو یا ۱۲۰ روز در سودوم» ساخته «پیر پائولو پازولینی» نام برد.

● شیر طلای ونیز برای کارگردان فرانسوی

«برتران تاورنیه» کارگردان و فیلمنامه‌نویس، تهیه‌کننده و بازیگر سر‌شناس فرانسوی با دریافت جایزه شیر طلای افتخاری جشنواره «ونیز» مورد تقدیر قرار می‌گیرد. «طعمه» برنده خرس طلایی جشنواره برلین، «یکشنبه در بیرون شهر» برنده جایزه بهترین کارگردان جشنواره معتبر فیلم کن، «زندگی و دیگر هیچ» برنده جایزه بهترین فیلم خارجی‌زبان «بفتا» از مهم‌ترین آثار این کارگردان فرانسوی محسوب می‌شوند. «وزیر فرانسوی» جدید‌ترین ساخته «تاورنیه» در سال ۲۰۱۳ موفق به کسب جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره فیلم سن‌سباستین شد.

● تقدیر از کارگردان «صورت زخمی»

«برایان دی‌پالما» کارگردان و نویسنده صاحب‌نام آمریکایی جایزه دستاورد سینمایی «Jaeger-LeColture» امسال جشنواره ونیز را دریافت می‌کند. «دی‌پالما» که ساخت آثار مطرحی چون «صورت‌زخمی»، «راه کالیتو» و «کری» را در کارنامه سینمایی دارد‌، روز نهم سپتامبر در جریان برگزاری جشنواره، این جایزه سینمایی را به پاس نقش قابل ملاحظه‌اش در عرصه سینمای معاصر دریافت خواهد کرد. اعطای این جایزه سینمایی به «دی‌پالما» با نمایش جهانی مستندی با عنوان «دی‌پالما» به کارگردانی مشترک «نوا بائومباخ» و «جیک پالترو» همراه خواهد بود که به ۵۰ سال فعالیت سینمایی‌، زندگی‌ و فرآیند فیلمسازی این کارگردان سر‌شناس در قالب مصاحبه‌هایی با او می‌پردازد.

هفتادودومین جشنواره فیلم ونیز از دوم سپتامبر آغاز می‌شود و تا ۱۲ سپتامبر (۱۱ تا ۲۱ شهریورماه) ادامه خواهد داشت.

● پرده سینما، این گزارش را برای انتشار از ایسنا برگزید.