پرده سینما
ابوالحسن داوودی که سابقهی مدیر عاملی خانهی سینما را دارد و یک بار در اواخر دههی هفتاد، طرح ایجاد آکادمی سینمای ایران در دورهای که او عضو هیئت مدیرهی خانهی سینما بود، تصویب و بطور آزمایشی اجرا شد، آییننامهی جدید خانهی سینما را «اختراعی دوباره» میداند.
این نویسنده و کارگردان سینما، در گفتوگو با ایسنا با بیان اینکه «در امور صنفی بیشتر گرفتار پس رفتیم تا پیشرفت» اظهار کرد: به جای اینکه مسائل در طول سالها و با توجه به تجربیات قبلی بهتر شود، همهچیز قرار است از نو اختراع شود! بحث آکادمی حدود 17 سال است که در صنف مطرح است. یعنی از زمانی که مرحوم سیفالله داد، به هیئت مدیرهی خانه سینما آمد و من هم در آن هیأت مدیره عضو بودم و بعد از آن این بحث مطرح بوده و جلسات متعددی را درباره آن بحث کردیم. بعد هم یک شورای سیاستگذاری، حدود یک سال روی این موضوع کار کرد و یک دوره هم بطور آزمایشی این طرح اجرا شد و حتی کارتهایی برای اعضا صادر شد و قرار شد به شیوهای سیستماتیک، اعضای آکادمی در طول سال بتوانند از نمایشهای سینماها بطور مجانی استفاده کنند.
داوودی با تأکید بر اینکه برای سنجش فیلمها، باید در بهترین شرایط ممکن آنها را برای اعضای آکادمی نمایش داد، گفت: باید تمام امکاناتی که فیلم دارد برای اعضا قابل دیدن باشد و این حداقل چیزی است که داوران باید داشته باشند. به همین دلیل اعضای آکادمی، هم میتوانند فیلم را از خود تهیهکنندهها بگیرند و هم در سینماهای استاندارد شهر ببینند.
کارگردان نان، عشق و موتور هزار ضربالاجل بودن برگزاری هجدهمین جشن خانهی سینما را بزرگترین اشکال این کار دانست و افزود: گویا قرار نیست فیلمها به شکل استاندارد نمایش داده شوند و باید از طریق سیدی یا دیویدی دیده شوند. با توجه به شرایطی که هرکس در خانهاش فیلم را میبیند، طبعاً هیچ معیاری باقی نمیماند که اعضای آکادمی بتوانند بر آن اساس قضاوت صحیحی داشته باشند؛ بخصوص در حرفههایی مثل نور، فیلمبرداری، صدا و امثال آن که حتماً نیازمند کیفیت خوب نمایش فیلم هستند. اما سؤال اینجاست که چرا باید با این ضربالاجل این شیوه را اجرایی کرد؟
او با بیان اینکه اگر آکادمی به شکل درست برگزار شود شیوهی مناسبی است، ادامه داد: نهادی مثل آکادمی که باید سالهای سال باقی بماند و فیلمها را در طول سال داوری و سرنوشت آنها را معین کند، نمیتواند توسط یکی دو نفر از اعضای هیئت مدیره نوشته شود و به شکل دستوری اجرایی شود. به همین دلیل مقاومتهایی هم از طرف صنوف مختلف دربرابر این آییننامه بوجود آمده است و طبعاً این شکل را نپذیرفتهاند و در آن اشکالاتی دیدهاند.
داوودی در عین حال گفت: من هنوز آییننامه این آکادمی را نخواندهام اما براساس آنچه شنیده میشود، اولین اشکالی که در این سیستم هست، این است که در این شکل ضربالاجلی که شوراهای مرکزی افرادی را معرفی کنند، مشخص نیست معیار این معرفی چیست و چگونه انجام میشود. اما سیستم عضوپذیری آکادمی معمولاً با مطالعه و بررسی انجام میشود و آدمها تک به تک توسط کمیتهای که برای این کار ایجاد میشود دعوت به همکاری میشوند.
او در بارهی شکل اجرای آکادمی و انجام داوری نیز توضیح داد: در سیستم آکادمی، برای داوری فیلمهایی که در طول سال به نمایش درمیآیند، باید شرایط ویژهای برای اعضای ترتیب داده شود تا در حالت استاندارد فیلمها را ببینند و قضاوت کنند. اگر هم کسانی موفق به دیدن فیلمی نشدند، کمیتهی اجرایی آکادمی باید بتواند شرایط نمایش استاندارد را برای اعضا فراهم کند. این شرط لازم و اولیهی تشکیل آکادمی است. مسائل دیگری هم باید لحاظ شود که در طول زمان انجام میشود؛ مثلاً اینکه آکادمی سینمای ایران باید براساس شرایط موجود با آکادمی کشورهای دیگر چه تفاوتهایی داشته باشد.
ابوالحسن داوودی درپاسخ به این پرسش که داوری در شکل آکادمی چه محاسنی نسبت به روش معمول دارد؟ اظهار کرد: اگر بخواهیم تعارف را کنار بگذاریم، معمولاً داوریهای خانه سینما حالت دورهمی پیدا میکند و زمانی که افراد دور هم جمع میشوند، گروههایی بر سایر گروهها تأثیر میگذارند که البته وجوه خوبی دارد، اما وجوه بدش خیلی بیشتر است زیرا اگر کسانی بخواهند در داوریها اعمال نظر کنند راه برایشان بسته نیست.
کارگردان تقاطع با اشاره به اینکه در شیوه آکادمی انتخاب افراد میتواند و باید، انتخابِ با مطالعهای باشد، ادامه داد: غیر از اعضای صنفها بسیای از نخبگان فرهنگ و هنر از رشتههای مختلف هم میتوانند و باید بصورت افتخاری در آکادمی عضویت داشته باشند. وقتی قضاوت سالانهای دربارهی محصولات مختلف یک سال انجام میدهیم، باید نگرشها و گرایشهای فکری و هنری مختلف در داوری حضور داشته باشند و با عضویت دائمی این افراد میتوان از نقطهنظرات آنها نیز استفاده کرد. بنابراین رأیی که در شیوهی صحیح آکادمی گرفته میشود، منوط به رأی مستقیم اعضای صنوف نیست، گرچه به آن هم وابسته است.
مدیرعامل اسبق خانهی سینما درخصوص محاسن دیگر این روش اظهار کرد: ویژگی دیگر آکادمی این است که اعضای آکادمی در طول سال مقید نیستند که حتماً در دورهی خاصی و در جلسات مشخصی برای تماشای فیلمها حاضر شوند چون در آن شرایط عدهای نمیتوانند حضور داشته باشند و عملاً در طول سال این ویژگی برای اعضا باید وجود داشته باشد که هر زمان مایل بودند از امکانات آکادمی برای دیدن فیلمها استفاده کنند. آرای اعضا هم مستقیماً توسط خودشان به یک کمیتهی مرکزی داده میشود و آن کمیته تصمیم میگیرد کی این نتایج را اعلام کند و تا آن زمان کسی از آرای دیگران مطلع نمیشود.
ابوالحسن داودی تأکید کرد: این مباحث بر مبنای آییننامهای است که ما در اواخر دهه 70 و در دوران اصلاحات تهیه کردیم و ممکن است این نکات با آکادمیهای دیگر مثل اسکار و بفتا تفاوتهایی داشته باشد. از آنجا که آییننامه جدید انتشار عمومی نیافته است، نمیدانم تا چه حد با اصولی که من شرح دادم متفاوت خواهد بود.
این کارگردان سینما در پایان با بیان اینکه فیلم رخ دیوانه از طرف مسئولان جشن برای حضور در هجدهمین جشن خانهی سینما دعوت شده است، اظهار کرد: از آنجا که من در دوره قبل هم این فیلم را در جشن خانهی سینما شرکت نداده بودم، چون میخواستم فضا برای جوانترها باز باشد، دوستان لطف کردند و دوباره فیلم مرا دعوت کردند اما در این دوره هم به همان دلیل، و ابهامی که در شیوهی داوری و آییننامهی جشن وجود داشت از دوستان عذر خواهی کردم.
ابوالحسن داوودی در پایان خاطرنشان کرد: در این شیوه از کسی برای شرکت دادن فیلمش در این جشن دعوت نمیشود و همه فیلمها در طول سال داوری میشوند و نتایج در یک مراسم اعلام میشود. من دقیقاً نمیدانم شیوهی جدید چگونه برگزار خواهد شد، اما تا جایی که شنیدهام قرار است تعدادی فیلمِ انتخابشده در جشن شرکتداده شوند که در این صورت سلیقه و رأی هیئت انتخاب، موازین آکادمی را زیر سؤال میبرد و این یکی از مشکلات برگزاری جشن فعلی به شمار میرود.
انتشار مقالات سایت "پرده سینما" در سایر پایگاه های اینترنتی ممنوع است. |
|